Budapeszt – zwiedzanie stolicy Węgier. Atrakcje i plan zwiedzania miasta

Budapeszt to dwa różne miasta. Buda odsłania węgierski temperament stolicy i jej mieszkańców, Peszt epatuje kosmopolitycznym sznytem budynków, sklepów i ulic. Kontrasty między dwoma brzegami łagodzi zielona wyspa św. Małgorzaty, wieczorami z kolei mieszkańcy „obu miast” spotykają się przy wspólnych kontuarach swojskich winiarni lub mieszają w korytarzach pubów-ruin. Miasto zwiedza się podróżując najstarszym w Europie metrem, z przystankami na najciekawsze atrakcje stolicy Węgier. Miejsc wartych zobaczenia jest dużo, dobrze więc złapać chwilę oddechu w zielonych częściach miasta lub zrelaksować się w słynnych łaźniach Budapesztu.

Buda: Wzgórze Zamkowe i Stare Miasto

Trasa: Wzgórze Zamkowe – > Zamek królewski  -> Kościół św. Macieja –> Baszta Rybacka –> Labirynt –> Stare Miasto – > Brama Wiedeńska  -> Wieża Marii Magdaleny

Wzgórze Zamkowe –  Vár-hegy

Wzgórze Zamkowe to najstarsza i jedna z najciekawszych części Budapesztu. Wpisane w całości na listę UNESCO, zachowało swój pierwotny charakter. Klimatyczne uliczki, knajpki i kawiarnie, przepiękna zabudowa oraz niesamowita panorama miasta przyciąga tłumy turystów.

Wzgórze rozciąga się na długości 1,5 kilometra i wznosi na wysokość 167 metrów.

Jak dostać się na Wzgórze Zamkowe?

• Kolejka Siklo (Budavari Siklo)

Najwygodniejszy sposób to wjazd kolejka linową Siklo, która łączy Wzgórze Zamkowe i Stare Miasto z Clark Adam ter. Przystanek znajduje się tuż za Mostem Łańcuchowym.

Kolejka zbudowana została w 1870 roku aby transportować pracujących na dworze królewskim mieszkańców Budapesztu. Wagoniki są obecnie rekonstrukcją oryginalnej kolejki, napędzane są elektrycznie i pokonują trasę o długości 95 metrów. Noszą imiona Margit i Gellért. 

• Autobus

Autobus linii 16, 16A lub 116 (tzw. Várbusz, Autobusy Zamkowe).

Autobusy te mają różne trasy, przejeżdżają jednak przez Wzgórze Zamkowe i zatrzymują się na różnych przystankach.

• Pieszo

Trasa jest dość długa ze względu na krętą trasę; zaczyna się za Mostem Łańcuchowym, na górze wychodzimy na plac przed zamkiem.

Zamek królewski

Adres: Szent György tér 2

Zamek wzniesiony w XIII wieku był wielokrotnie niszczony i przebudowywany. W środku nie zachowały się apartamenty królewskie ani inne sale wykorzystywane przez rodzinę królewską. Dzisiaj w zamku mieści się Galeria Narodowa, Muzeum Historii Budapesztu oraz Biblioteka Narodowa im. Széchény’iego.

Kiedy zwiedzać:
Narodowa Galeria Sztuki:
wtorek – niedziela: 10.00 – 18.00

Muzeum Historii Budapesztu:
1 listopada – 28 lutego:
wtorek – niedziela: 10.00 – 16.00
1 marca – 31 października
wtorek – niedziela: 10.00 – 18.00

Bilety:
Narodowa Galeria Sztuki:
Bilet normalny, dorośli – 1800 HUF

Muzeum Historii Budapesztu:
Bilet normalny, dorośli – 2000 HUF

• Fontanna Macieja

Fontanna przedstawia króla Macieja Korwina na polowaniu, w otoczeniu ogarów, martwego jelenia i sokolnika Galeotto Marzio oraz pięknej Ilonki, z którą związana jest pewna legenda. Dziewczyna zakochała się w myśliwym nie podejrzewając, że jest on królem. Kiedy dowiedziała się prawdy z rozpaczy pękło jej serce, jako prosta dziewczyna nie sądziła bowiem, że będzie mieć szansę u króla.

• Pomniki

Przy wejściu do Muzeum Historii Budapesztu stoją uosobienia Wojny i Pokoju. Na dziedzińcu przed Galerią Narodową znaleźć można fontannę, która ukazuje dwójkę dzieci mocujących się z ogromną rybą.

Na uwagę zasługują również pomniki: konny posąg Eugeniusza Sabaudzkiego oraz postać Csikósa.

Kościół św. Macieja – Mátyás templom

Adres: Szentharomsag ter 2

Czynne:
Codziennie: 9:00-17:00

Bilet: 1500 HUF

Jeden z najpiękniejszych zabytków miasta, bogactwo form i kolorów. Świątynię z daleka wyróżnia kolor dachówek, bliźniaczo podobny do dachu katedry św. Szczepana w Wiedniu.
W kościele koronowany był na króla Węgier cesarz Franciszek Józef I – chorągwie w kościele pochodzą właśnie z jego koronacji.
Możliwe jest również wejście na wieże kościoła, z której rozpościera się piękny widok na miasto. 

Baszta Rybacka – Halaszbastya

Adres: Szentharomsag ter

Pomyślana jako taras widokowy i ozdoba dla kościoła św. Macieja. 
Stanowi symbol Budapesztu – 7 wieżyczek przedstawia 7 wodzów plemion węgierskich, którzy przywiedli tu przodków Węgrów.

Labirynt – Budavari Labirintus

Adres: Úri u. 9

Czynne:
Codziennie: 10-19:00

Bilet: 3000 HUF

Pod Wzgórzem Zamkowym rozciąga się Labirynt – rozbudowany kompleks podziemnych grot i jaskiń, które przez wieki służyły mieszkańcom dzielnicy jako piwnice, magazyny i schrony.

Wapienne pieczary wydrążone zostały przez gorące źródła, łącznie obejmują 10 km systemu podziemnych korytarzy, 3 km udostępniono do zwiedzania.

Trasa prowadzi pod najpiękniejszymi ulicami starówki.

Na uwagę zasługuje Oś Ziemi z kolumnami czasoprzestrzeni, która symbolizuje centrum i początek świata. W tym miejscu rozpoczyna się i kończy spacer po jaskini. Dalej korytarz przekształca się w Labirynt Prehistorii, składający się z kilku oddzielnych komór prezentujących osiągnięcia ludów pierwotnych, następnie w Labirynt Inny Świat, który ukazuje przyszłość ludzkości, dalej Labirynt Odwagi z korytarzami rozświetlonymi jedynie blaskiem kilku świec. 

Stare Miasto

Plac Świętej Trójcy

Jest to jedno z najbardziej popularnych wśród turystów miejsc.

• Kolumna Morowa

Kolumna upamiętnia epidemię dżumy z 1691 roku. Mierzy łącznie 15 metrów wysokości, a poszczególne zdobiące ją postaci osiągają od 1,8 do 2,8 metra.

• Kamienica przy Szentháromság utca 7 (Cukiernia Ruszwurm)  – Budavár Ruszwurm Cukraszda

Adres: Szentháromság utca 7 

Ruszwurm jest jedną z najstarszych cukierni w Budapeszcie, działa nieprzerwanie od 1827 roku. Jest to jedna z niewielu staromiejskich kawiarni, w której wszystkie słodycze przegotowuje się zgodnie z recepturami sprzed blisko dwóch stuleci. Bez przepysznych słodkich wypieków ponoć nie mogła obejść się sama cesarzowa Elżbieta, która obsesyjnie dbała o swoją linię.

Lokal warto odwiedzić choćby ze względu na jego przepiękny wystrój z połowy XIX wieku – jest to oryginalne umeblowanie, które cudem bez szwanku przetrwało Wiosnę Ludów i obie wojny światowe. Kontuar wykonano z drewna czereśniowego z mahoniowymi wstawkami, a szklane gablotki zdobią cukiernicze ozdóbki, z których najstarsze liczą sobie ponad 50 lat.

• Pomnik Hadika

U zbiegu ulic Szentháromság i Úri, na wyłożonym kostką brukową placu stoi konny pomnik Andrása Hadika. Rzeźba cieszy się dużym zainteresowaniem i popularnością wśród budapeszteńskiej młodzieży. Legenda głosi, że dotknięcie konia przed szczególnie trudną klasówką lub egzaminem przynosi szczęście i gwarantuje uzyskanie pozytywnej oceny.

• Stary ratusz

To jeden z najwspanialszych przykładów architektury barokowej na terenie I dzielnicy Budapesztu.

Brama Wiedeńska

Prze Bramę wiosła jedna z głównych dróg do Budy, nazywana bramą Sobotnią (targ) lub Żydowską.
Budowla nie jest oryginalna.
Boczne schodki prowadzą na wieżę z widokiem na Wodne Miasto.

Wieża Marii Magdaleny

Adres: Kapisztran ter 6

Ze zniszczonego w czasie II wojny kościoła Marii Magdaleny została jedynie jedna ściana i wieża z samotnym oknem.

Góra Gellerta – Gellért Hegy i okolice

Trasa: Pomnik Gellerta – > Pomnik Wolności –>  Cytadela – > Kościół Skalny – > Hotel i łaźnie Gellerta – > Most Wolności  

Jak dostać się na Górę Gellerta?

Na jej szczyt prowadzi wiele ścieżek, a sama wspinaczka, zajmująca około 30-45 minut, przypomina spacer po parku. Najlepiej zacząć ją przy wodospadzie, jaki spływa z góry dokładnie naprzeciwko mostu Elżbiety, skąd do góry prowadzą najpierw betonowe schody, a potem łagodnie wznoszące się alejki. Doprowadzą nas one do posągu biskupa Gellérta, później wiodąc trasą z licznymi prześwitami między drzewami, skąd podziwiać można panoramę Pesztu, aż do Pomnika Wolności. 

Fakty

Nazwa góry pochodzi od biskupa Gellerta, który z nakazu pierwszego króla Węgier Stefana, ochrzcił plemiona Madziarów. 

To ogromne, zielone wzgórze wznosi się w samym centrum miasta, stanowi część Parku Narodowego Duna-Ipoly i jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako część panoramy nabrzeża Dunaju.

Na wzgórzu panuje specyficzny mikroklimat – na stoku południowym wysokie temperatury i duży stopień nasłonecznienia przypominają warunki spotykane w Maroko, natomiast brak światła słonecznego na stoku północnym przypomina klimat Finlandii.

Legendy

Na początku XVII w. rozpowszechnił się pogląd, według którego wzgórze miało być nawiedzane przez złe moce, a jego szczyt – ośrodek magii i czarów – stanowił główne miejsce zlotów węgierskich czarownic

Pomnik Gellerta

Nazwa góry pochodzi od nazwiska biskupa Gellérta, misjonarza i nauczyciela pierwszego króla Węgier św. Stefana, który z jego rozkazu nawracał madziarskie plemiona na chrześcijaństwo. 

Po śmierci swego królewskiego protektora został schwytany przez byłych pogan i z zemsty zamknięty w drewnianej beczce, którą następnie spuszczono z urwiska. Dziś w legendarnym miejscu śmierci biskupa, tuż nad wodospadem, wznosi się jego pomnik.

Pomnik Wolności – Szabadság Szobor

Wzniesiony w 1947 roku jako symbol zwycięstwa nad faszyzmem. Olbrzymi posąg (40m wysokości) przedstawia kobietę trzymającą w wyciągniętych dłoniach gałązkę palmową, symbol zwycięstwa.

Cytadela

To masywna, przysadzista konstrukcja wzniesiona w 1851 r. na rozkaz cesarza po zakończeniu węgierskiego powstania narodowego. Umieszczone w obiekcie armaty miały wzbudzać respekt Budapeszteńczyków, a jednocześnie zapobiegać dalszemu rozwojowi ruchów narodowowyzwoleńczych w kraju.

Obecnie w cytadeli mieści się muzeum, restauracja i dyskoteka.

Kościół Skalny (Skalna kaplica)

Kościół ukryty jest w jaskini (Jaskinia Św. Iwana – Szent Iván-Barlang), w której panuje zawsze stała temperatura 21°C.

W kaplicy znajdziemy polskie akcenty, takie jak np.: kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, polskie symbole narodowe lub płaskorzeźbę przedstawiająca ojca Maksymiliana Kolbego, który został zamordowany w Oświęcimiu (W grodzie działają Paulini, stąd powiązania z Polską).

Hotel i łaźnie Gellerta

Adres: Szent Gellért tér 2

Czynne codziennie:
6-20 (wspólny basen, osobne łaźnie dla kobiet i mężczyzn)

W hotelu Gellerta, opisywanym jako secesyjna perełka architektury, znajduje się najbardziej znany kompleks łaźni w Budapeszcie.   

Obiekt zbudowany w 1913 r. składa się z 18 basenów, 10 saun i kabin parowych.

Most Wolnosci  – Szabadsag Hid

Wspornikowy most łączący Budę i Peszt. Jest to najkrótszy ze wszystkich węgierskich mostów nad Dunajem – liczy 333 metrów długości.

Miasto Leopolda : Peszt oraz śródmieście

Trasa – Peszt:
Plac Lajosa Kossutha – > Parlament -> Bazylika świętego Stefana ->  Plac Istvana Szechenyiego  -> Most Łańcuchowy im. Széchenyiego – > Naddunajskie Korso

Trasa – Śródmieście:
Vaci utca – > Centralna Hala Targowa

Peszt

Najbardziej reprezentacyjna część miasta, zwana miastem Leopolda – na cześć cesarza.
Charakter tej części zdominowany jest przez Parlament – obok powstało wiele instytucji państwowych.

Plac Lajosa Kossutha

Nazwa placu pochodzi od pomnika Kossutha (lidera, polityka, przywódcy Wiosny Ludów, jednego z największych bohaterów narodowych).

Na placu często pojawia się węgierska flaga z wyciętym w środku kołem – jest to symbol węgierskiego października 1956 roku, kiedy masowo wycinano komunistyczne godło.

Parlament – Országház

Adres: Kossuth tér 1-3

Czynne:
Poniedziałek-piątek: 8.00 – 18.00
Bilety online: https://www.parlament.hu/en/web/visitors/purchasing-tickets

Uwaga: parlament zwiedzać można wyłącznie z przewodnikiem. Warto kupić bilet online – na konkretny dzień, godzinę oraz interesującą nas grupę językową.

Parlament to największy budynek na Węgrzech i największy z gmachów Parlamentu na świecie. 

Ta imponująca rozmachem neogotycka budowla,  zaprojektowana przez Imrego Steindla zbudowana została w ciagu 17 lat.  Do jej budowy wykorzystano 40 milionów cegieł.

Długość budynku wynosi 268 metrów i 118 metrów szerokości. Wewnątrz znajduje się m.in. 691 pomieszczeń, 20 km schodów, 8 dziedzińców, 29 klatek schodowych oraz 13 wind. Aby uzmysłowić sobie ogrom budynku wystarczy zaznaczyć, że w gmachu węgierskiego parlamentu zmieściłby się klasyczny drapacz chmur o wysokości… 55 pięter.

Kopuła o wysokości 96 m przykrywa ogromną salę posiedzeń. W Parlamencie, w sali pod  kopułą, przechowywana jest ponad 1000 – letnia korona królewska oraz pozostałe insygnia.

Bazylika świętego Stefana

Adres: Szent István tér 1

To jedno z najważniejszych sanktuariów katolickich na Węgrzech i zarazem jedna z najciekawszych atrakcji turystycznych stolicy. Bazylika znajduje się przy placu św. Stefana (Szent István tér) w Peszcie.

Monumentalna budowla wzniesiona została ku czci najważniejszego świętego i pierwszego króla Węgier – Stefana I. 

Zwieńczeniem bazyliki jest 96-metrowa kopuła z mozaiką przedstawiająca Boga Ojca.  Na kopułę można wejść pieszo po kilkuset schodach lub wjechać windą. Z góry rozpościera się wspaniały widok na całe miasto.

Plac Istvana Szechenyiego  – Szechenyi Istvan ter

Na zielonym skwerze stoją pomniki dwóch mężów stanu – Ferenc Deak (ważna rola w zawarciu austrowęgierskiej ugody) oraz Istvan Szechenyi (arystokrata, polityk, pisarz, reformator).

Most Łańcuchowy im. Széchenyiego – Széchenyi lánchíd

Ten najbardziej reprezentacyjny, imponujący most był pierwszą przeprawą, która połączyła Budę z Pesztem. Wjazdu na most pilnują charakterystyczne kamienne lwy.

Naddunajskie Korso – Duna Korzo

Przepiękny nabrzeżny bulwar z mnóstwem lokali i ciekawą zabudową.

Śródmieście

Vaci utca

Deptak i najbardziej znana ulica Budapesztu. Ulica znajduje się w centrum miasta, biegnie równolegle do Dunaju. Znajdują się na niej liczne restauracje, kafejki i ekskluzywne sklepy.

Centralna Hala Targowa-  Nagycsarnok

Adres: Vámház körút 1-3.

Czynne:
Poniedziałek: 06.00 – 17.00
Wtorek – piątek: 06.00 – 18.00
Sobota: 06.00 – 15.00
Niedziela: nieczynne

Hala jest najstarszym i największym zadaszonym targowiskiem na Węgrzech. Ogromna budowla z żelaznym szkieletem to setki straganów rozmieszczonych na trzech piętrach o łącznej powierzchni 10 000 metrów kwadratowych. Każde piętro to inny asortyment, możemy zakupić wszelkie produkty spożywcze, wina, ale też zjeść posiłek lub napić się kawy.

Bufety znajdują się pierwszym piętrze.

Polecam BAR LANGOSZ SAROK z rewelacyjnym langoszem z kwaśną śmietaną i żółtym serem.

Peszt reprezentacyjny oraz Park miejski

Trasa: Aleja Andrassyego i Pomnik Milenium -> Muzeum Dom Terroru – > Opera – > Park miejski Varosliget

Aleja Andrassyego i Pomnik Milenium

• Aleja Andrassyego

To 2,5 –kilometrowa aleja nazywana budapeszteńskim Broadwayem i salonem mody. Wpisana na listę UNESCO jako wybitne dzieło urbanistyki końca XIX w., pełna rozmachu oraz wspaniałych budynków.

• Pomnik Milenium

36 – metrowa kolumna znajdująca się na Hosok ter (Plac Bohaterów) wieńczy aleję Andrassyego.
Pomnik symbolizuje tysiąc lat istnienia państwa węgierskiego.

Centralna grupę stanowią konne posągi siedmiu wodzów plemion madziarskich – przewodzi im książę Arpad; na łukach półkoliście zamykających plac – najważniejsze postaci z historii Węgier.

Muzeum Dom Terroru – Terror Haza Muzeum

Adres: Andrássy út 60

Czynne:
Wtorek- niedziela: 10.00   – 18.00

Budynek, w którym od 2002 roku swoją siedzibę ma Muzeum Terroru, był na przestrzeni XX wieku niemym świadkiem okrucieństwa wyrządzanego narodowi węgierskiemu – najpierw przez nazistów, a po II wojnie światowej przez węgierskich komunistów.
Gmach i jego podziemia stanowiły bowiem siedzibę tajnych służb owych reżimów.
Dziś muzeum jest pomnikiem, poświęconym setkom osób, które tutaj przetrzymywano, torturowano i zabijano. 
Na 4 kondygnacjach muzeum rozmieszczono ciekawie podane, interaktywne i często bardzo przejmujące ekspozycje, które przedstawiają krwawą historię Węgier i narodu węgierskiego.

Opera Narodowa  – Magyar Allami Operahaz

Adres: Andrassy ut 22

Zwiedzanie wyłącznie w grupach z przewodnikiem.

Języki i godziny:
Angielski  i hiszpański: 14:00, 15:00 i 16:00. (codziennie)
Włoski i francuski: 15:00 i 16:00 (codziennie)
Węgierski: 14:00 (niedziela)
Niemiecki lub rosyjski: 14:00 (środy i soboty)

Bilety: 2500 HUF

Uroczyste otwarcie opery nastąpiło w 1884 roku, budynek powstawał 9 lat.

Charakterystycznym elementem dekoracyjnej fasady opery jest arkadowy podjazd – niegdyś zajeżdżały tu powozy. Wnętrze to świat olimpijskich bogów, muz i geniuszy, widownia natomiast uznana została za arcydzieło.

Park miejski -Varosliget

W przepięknym parku znajduje się najstarsze zoo na Węgrzech, wesołe miasteczko oraz najstarszy kompleks basenów termalnych w Budapeszcie – Kąpielisko im. Szechenyego (Szechenyi Gyogyfurdo).

Na terenie parku znajduje się również ZAMEK VAJDAHUNYAD (VAJDAHUNYADVAR).

Zamek zbudowany został pod koniec XIX wieku z dykty i gipsu na Wystawę Milenijną.

Gdy w 1896 roku zakończono budowę obiektu o powierzchni ponad 4,5 tysiąca metrów kwadratowych, publiczność oniemiała. Zachwyt gości spowodował, że już po zakończeniu Expo, postanowiono elementy tymczasowe zastąpić materiałami stałymi.

Wyspa św. Małgorzaty – Margit-Sziget

„Miłość zaczyna się i kończy na Wyspie św. Małgorzaty” – powiadają mieszkańcy Budapesztu. W XIX wieku wyspa była ulubionym miejscem zakochanych par. Jest to także najpopularniejsze miejsce rekreacyjne w mieście.

Wyspa ma 2,5 km długości, zajmuje 95,6 ha powierzchni, w najszerszym miejscu jej szerokość wynosi 500 m. Została sztucznie utworzona w 1950 roku z trzech, leżących blisko siebie pomniejszych wysp przy okazji prac związanych z regulacją Dunaju.

Na co warto zwrócić uwagę na Wyspie św. Małgorzaty:

• Największa na Węgrzech fontanna
• Kąpielisko Palatinus – Palatinus Strandfurdo

Położone w środkowej części wyspy, założone w 1919 roku kąpielisko z wodami termalnymi.

• Wieża ciśnień

57-metrowa wieża oddana do użytku w 1911 roku. Obecnie już nie działa, ale jest jedną z głównych atrakcji wyspy – kręte schody prowadzą na taras widokowy, a także do pomieszczenia gdzie znajdował się zbiornik mogący pomieścić 600m ³ wody.

• Grająca studnia Petera Bodora

Uwaga: Na wyspie można wypożyczyć kilkuosobowe pojazdy, którymi szybciej można zwiedzić całą wyspę. Poza tym to niesamowita zabawa – polecam.

Wieczory w Budapeszcie

• Rejs po Dunaju

Rejs statkiem po Dunaju w godzinach wieczornych to zdecydowanie jedna z większych atrakcji stolicy Węgier.

Statki turystyczne pływające po Dunaju w Budapeszcie mają wiele do zaoferowania – od tanich kursów z przystani do przystani lub również niedrogich nastawionych na ogólne zwiedzenie ważniejszych zabytków miasta usytuowanych nad brzegiem aż po bardzo ekskluzywne rejsy połączone z  kolacją, degustacją drinków i muzyką na żywo w profesjonalnym wykonaniu.

Informacje praktyczne

Rejsy zaczynają się na głównej przystani na wysokości Mostu Łańcuchowego. Statki płyną prawą stroną rzeki wzdłuż brzegu pesztańskiego, zawracają tuż przed wyspą Małgorzaty i płyną wzdłuż brzegu Budy praktycznie do końca zabudowań, a następnie wracają do przystani. Najdłuższy rejs trwa prawie 2 godziny. 

• Dzielnica żydowska i puby ruiny

Dawna dzielnica żydowska słynie przede wszystkim z ciekawych restauracji, hipsterskich lokali, w tym słynnych pubów-ruin.

Więcej na temat pubów-ruin w Budapeszcie przeczytasz w tym artykule.

Więcej na temat Budapesztu znajdziesz w artykule „Budapeszt – miasto hybryda” oraz „Budapeszt. Niezwykłe restauracje”.